ورزش می‌تواند سلامت جسمی و فیزیکی شما را بهبود ببخشد و حتی چندین سال به طول زندگی شما بیفزاید. اما این موارد برای اکثر مردم چیزی نیست که برای ورزش کردن انگیزه کافی را بدهد. معمولاً افرادی که مرتباٌ ورزش می‌کنند این کار را به خاطر حس تندرستی که به آنها می‌دهد انجام می‌دهند. آنها در طول روز انرژی بیشتری احساس می‌کنند، شب‌ها بهتر می‌خوابند، خاطرات شفاف‌تر و دقیق‌تری به یاد دارند و نسبت به خود و زندگی خوش‌بین هستند و احساس آرامش دارند. می‌توان گفت این یک داروی قدرتمند برای بسیاری از مشکلات روانی رایج به شمار می‌آید.
برای اینکه بتوانید از مزایای ورزش کردن بهره مند شوید نیازی نیست که یک طرفدار پر و پا قرص تناسب اندام باشید. تحقیقات نشان می‌دهد که مقادیر متوسط ورزش نیز می‌تواند تغییر و تحولاتی را ایجاد کند. بنابراین شما فارغ از سن و سال یا میزان تناسب اندامتان، می‌توانید یاد بگیرید که از ورزش به عنوان ابزاری قدرتمند برای داشتن احساس بهتر استفاده کنید.
مطالعات نشان می‌دهد که ورزش می‌تواند در درمان افسردگی خفیف تا متوسط با همان قدرت داروهای ضدافسردگی، البته بدون عوارض جانبی موثر باشد. جالب است بدانید مطالعه جدیدی که توسط دانشکده بهداشت عمومی T.H.Chan در هاروارد صورت گرفت، مشخص کرد که دویدن به مدت ۱۵ دقیقه در روز یا پیاده روی به مدت یک ساعت می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی ماژور را تا ۲۶٪ کاهش دهد. همچنین تحقیقات نشان می‌دهد انجام مداوم یک برنامه ورزشی می‌تواند علاوه بر تسکین علائم افسردگی، مانع از بروز مجدد بیماری شما شود.
ورزش به دلایل مختلفی برای افسردگی یک دشمن قدرتمند محسوب می‌شود. مهمتر از همه، باعث ایجاد انواع تغییرات در مغز از جمله رشد عصبی، کاهش التهاب و الگوهای فعالیتی جدید می‌شود که احساس آرامش و تندرستی را ارتقا می‌بخشد.
همچنین انجام عملیات ورزشی، مواد شیمیایی قدرتمند موجود در مغز شما یعنی اندورفین‌ها (endorphins) را، آزاد می‌کند که باعث تقویت روحیه شما شده و باعث می‌شود احساس خوبی داشته باشید. در کنار این موارد ورزش می‌تواند به عنوان یک عامل پرت‌کننده حواس عمل کرده و به شما این امکان را بدهد تا ساکت و آرام باشید و بتوانید از چرخه افکار منفی که باعث افسردگی می‌شوند، خارج شوید.
ورزش یک روش درمانی ضداضطراب طبیعی و مؤثر می‌باشد. از آنجا که ورزش تنش و استرس را تسکین می‌بخشد، بنابراین می‌تواند انرژی جسمی و روحی را تقویت کند و با آزاد شدن اندورفین، تندرستی را به شما هدیه دهد. هر چیزی که باعث حرکت شما شود می‌تواند کمک کننده باشد، اما اگر جای حواس پرتی را به تمرکز بیشتر بدهید، منفعت بیشتری نیز خواهید برد.
به عنوان مثال سعی کنید به احساس تماس پاهایتان با زمین، به ریتم تنفس خود و یا احساس برخورد باد به پوستتان توجه کنید. با اضافه کردن عنصر ذهن آگاهی که واقعا روی بدن شما و اینکه حین ورزش چه احساسی دارید متمرکز شوید نه تنها وضعیت جسمی خود را سریعتر بهبود می‌بخشید، بلکه می‌توانید جریانی از نگرانی‌های مداوم که در سرتان جاری است را قطع کنید.
آیا تاکنون متوجه شده‌اید که در هنگام استرس بدنتان چه حسی پیدا می‌کند؟ ممکن است در ماهیچه‌ها به خصوص ماهیچه‌های ناحیه صورت، گردن و شانه‌ها احساس گرفتگی و سفتی داشته باشید و درد پشت یا گردن یا سردردهای دردناک را تجربه کنید. ممکن است احساس سفتی در قفسه سینه، نبض کوبنده یا گرفتگی عضلات نیز داشته باشید. به هنگام استرس مشکلاتی از قبیل بی‌خوابی، سوزش سر دل، سوزش معده، اسهال یا تکرر ادرار را نیز سراغ‌تان می‌آید. نگرانی و ناراحتی ناشی از همه این علائم جسمی نیز به نوبه خود می‌تواند منجر به افزایش استرس شود و یک چرخه معیوب بین ذهن و بدن شما ایجاد نماید.
بنابراین می‌توان گفت ورزش می‌تواند یک روش مؤثر برای شکستن این چرخه باشد. همچنین فعالیت بدنی با آزاد کردن اندروفین‌ها در مغز، به آرامش عضلات و تسکین تنش بدنی نیز کمک می‌کند. از آنجا که بدن و ذهن به هم نزدیک هستند، هنگامی که بدن شما احساس بهتری پیدا کند، ذهن شما نیز بهتر خواهد شد.
ورزش منظم یکی از آسانترین و مؤثرترین راهها برای کاهش علائم بیماری کمبود توجه و تمرکز (ADHD)، بهبود انگیزه، حافظه و خلق و خو می‌باشد. فعالیت بدنی بلافاصله سطح دوپامین، نوراپی نفرین و سروتونین مغز را افزایش می‌دهد. همه این موارد بر تمرکز و توجه تأثیر می‌گذارند, به این ترتیب، ورزش به همان روشی که داروهای ADHD مانند ریتالین و Adderall عمل می‌کنند، تاثیر می‌گذارد.
براساس شواهد به دست آمده، با تمرکز قوی روی بدن و اینکه چه احساسی در هنگام ورزش دارید، می‌توانید به سیستم عصبی کمک کنید تا “آزاد” شود و از واکنش بی‌حرکتی استرسی که مشخصه PTSD یا تروما است، خارج شود. به جای اینکه به ذهن خود اجازه سرگردانی بدهید، توجه خود را به میزان زیادی به حس‌های فیزیکی بدن در مفاصل و ماهیچه‌ها، و حتی به اعضای داخلی بدن خود، معطوف کنید.
تمریناتی که شامل حرکت متقاطع هستند (Cross Movement) و هر دو بازوها و پاها را درگیر می‌کنند بهترین گزینه‌ها برای شما هستند. مثلا راه رفتن (به خصوص در شن)، دویدن، شنا، تمرین وزنه برداری یا رقصیدن.
فعالیت‌های خارج از منزل مانند پیاده‌روی، قایقرانی، دوچرخه‌سواری در کوهستان، صخره‌نوردی، قایق‌سواری در موج‌های شدید آب (در سرازیری و از میان دشت و صحرا) نیز در کاهش علائم PTSD موثر هستند.
۱. حافظه و تفکر شفاف‌تر
همان اندورفین‌ها که باعث می‌شوند احساس بهتری داشته باشید ورزش نیز به شما کمک می‌کند تا در انجام کارهایی که انجام می‌دهید تمرکز کنید و از نظر فکری نیز احساس تیزهوشی داشته باشید. ورزش همچنین رشد سلول‌های جدید مغز را تحریک می‌کند و در جلوگیری از افت عملکرد مغزیِ وابسته به سن کمک‌کننده می‌باشد.
۲. عزت نفس بالاتر
فعالیت منظم یک سرمایه‌گذاری در ذهن، بدن و روح شما است. هنگامی که ورزش کردن تبدیل به یک عادت بشود، می‌تواند حس ارزشمند بودن را در شما تقویت کند و باعث شود احساس قدرت و نیرومندی کنید. در نتیجه نسبت به ظاهر خود احساس بهتری خواهید داشت و حتی با دستیابی به اهداف کوچکی در ورزش نیز احساس پیشرفت خواهید کرد.
۳. خواب بهتر
حتی فعالیت‌های کوتاه مدت ورزشی در صبح یا بعد از ظهر می‌تواند به تنظیم الگوهای خواب شما کمک نماید. اگر ترجیح می‌دهید در شب ورزش کنید، ورزش‌های آرامش بخش مانند یوگا یا کشش ملایم می‌تواند به تقویت خواب کمک کند.
۴. انرژی بیشتر
افزایش ضربان قلب چندین بار در هفته به شما سرعت و انرژی بیشتری می‌بخشد. فقط با چند دقیقه ورزش در روز شروع کنید و هر زمان انرژی بیشتری پیدا کردید، میزان تمرین خود را افزایش دهید.
۵. قدرت انعطاف بیشتر
وقتی در زندگی با چالش‌های فکری یا روحی روبرو هستید، به جای روی آوردن به الکل، مواد مخدر یا سایر رفتارهای منفی که در نهایت فقط باعث تشدید علائم شما می‌شوند، فعالیت‌های بدنی می‌تواند به شما کمک کند تا با روشی سالم با مشکلات خود مقابله کنید. ورزش منظم همچنین می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش اثرات استرس کمک نماید.
بنابراین می‌توان نتیجه گرفت حتی کمی فعالیت بهتر از هیچ است. اگر برای ۱۵ یا ۳۰ دقیقه ورزش زمان ندارید، یا اگر بدنتان نیاز دارد بعد از ۵ یا ۱۰ دقیقه ورزش باید استراحت کند، اشکالی ندارد. می‌توانید با جلسات ۵ یا ۱۰ دقیقه‌ای شروع کنید و زمان ورزش خود را به آرامی افزایش دهید.
هر چه بیشتر ورزش کنید، انرژی بیشتری خواهید داشت، بنابراین در نهایت احساس آمادگی بیشتری می‌کنید. نکته اصلی این است که به خودتان قول بدهید بیشتر روزها فعالیت‌های بدنی متوسط هر چند اندک را انجام دهید. هنگامی که ورزش رفته رفته تبدیل به عادت می‌شود، می‌توانید به آرامی دقیقه‌های بیشتری اضافه کنید یا انواع مختلفی از فعالیت‌ها را امتحان کنید. اگر به این امر توجه داشته باشید، مزایای ورزش شروع به پدیدار شدن می‌کنند.
