تاثیر موسیقی بر سلامت روان افراد امری انکار ناپذیر است که بسیاری از محققان درباره آن تحقیقاتی انجام داده اند. هر یک از ما ممکن است در طول روز آهنگ های مختلفی را با توجه به علایقمان گوش کنیم و از رقصیدن با آهنگ مورد علاقه‌مان یا گریه کردن با یک آهنگ عاشقانه حس و حال بهتری پیدا کنیم. گوش دادن به موسیقی در هنگام اضطراب باعث احساس آرامش و در هنگام ناراحتی باعث احساس شادی در ما می شود. اما گوش دادن به موسیقی چگونه باعث بهبود عملکرد مغزمان می شود؟
برخی دلایل باعث می شوند که مغز در هنگام گوش دادن به موسیقی عملکرد خوبی داشته باشد که در ادامه به ذکر این دلایل می پردازیم.
دوپامین ماده است که مغز در هنگام سرخوشی ترشح می کند که ما آن را با احساس شادی در خود حس می کنیم. محققان دریافته اند که در هنگام گوش دادن به موسیقی نیز این ماده توسط مغز ترشح می‌شود. میزان دوپامین در بدن در قسمت اوج آهنگ به بیشترین مقدار خود می رسد. دانشمندان از این تحقیقات دریافتند که چرا موسیقی از بدو آفرینش تاثیر شگرفی بر فعالیت های احساسی انسان ها داشته است.
فعالیت هایی که باعث فعال شدن تمامی قسمت های مغز می شوند بسیار اندک اند اما موسیقی جزئی از این فعالیت هاست. دانشمندان با عکسبرداری به روش FMRI از مغز (روشی است که تصویر متناوبی از مغز در هنگام فعالیت ثبت می کند و سپس آن را پردازش می کند) به نتایج جالبی دست یافتند. آن ها به این نتیجه رسیدند که گوش دادن به موسیقی باعث به کار گرفتن حجم زیادی از شبکه های عصبی در مغز می شود. محققان همچنین به این نتیجه رسیدند که شبکه های عصبی مربوط به قسمت های احساسی و خلاقیت در مغز در اثر گوش دادن به موسیقی بیشترین فعالیت را از خود نشان می دهند.
محققان با انجام آزمایش بر روی کسانی که نوازنده موسیقی هستند به این نتیجه رسیده اند که وقتی شخص در حال نواختن موسیقی است سطح کورتکس در بدنش افزایش می‌یابد. کورتکس ماده‌ای خاکستری رنگ پوشاننده سطح مغز می باشد و تاثیر مستقیمی بر هوش و توانایی های ذهنی افراد دارد.
گوش دادن به موسیقی رابطه مستقیمی با بهبود سطح عملکرد افراد دارد. احتمالا برای شما نیز پیش آمده که در هنگام ورزش یا انجام فعالیت بدنی به موسیقی گوش بدهید. برای کسانی که به صورت حرفه ای ورزش می کنند موسیقی احتمالا به یک ضرورت تبدیل شده باشد. اگر تابحال به باشگاه بدنسازی رفته باشید می بینید که موسیقی جزئی از باشگاه است. محققان در این زمینه تحقیقات بسیاری انجام داده اند و به این نتیجه رسیده اند که گوش دادن به موسیقی در هنگام فعالت بدنی باعث بهبود فعالیت ذهنی و جسمی افراد می شود. موسیقی حواس را از خستگی در اثر فعالیت زیاد پرت می کند و روحیه افراد را تقویت می کند حتی باعث بهبود متابولیسم بدن می شود.
هر یک ما ممکن است در طول زتدگی خود با یکسری از آهنگ ها ارنباط قوی پیدا کرده باشیم. ممکن است آهنگی خاطره ای را برای ما ساخته باشد و برای همیشه در ذهنمان بماند. گرچه ممکن است در طول زندگی آهنگ های مختلفی گوش کرده باشیم اما آن ترانه خاص هیچگاه از ذهنمان بیرون نرفته باشد. محققان توصیه می کنند سالمندان و کسانی که دچار آلزایمر خفیف می باشند با گوش دادن به موسیقی های خاطره انگیز خاطرات گذشته را برای خود یادآوری کنندتا باعث بهبود حافظه شان شود.
گوش دادن به موسیقی می تواند ضربان قلب، فشار خون و تنفس در افراد را تغییر دهد. در تحقیقاتی که محققان بر روی دو دسته از افراد انجام دادند مشخص شد که در دسته ای از افراد که به موسیقی گوش می دادند تغییراتی در سیستم قلبی و عروقی و حتی ساقه مغز این افراد ایجاد می شود. همچنین موسیقی کنترل برخی رفتار های غیر ارادی در انسان نیز مثل تنفس و ضربان قلب را در انسان بر عهده می گیرد.
محققان با انجام تحقیقاتی در یافته اند که افرادی که قبل از خواب چند دقیقه به موسیقی آرامش بخش گوش می‌کنند خواب راحتتری نسبت به افرادی که به صورت عادی می خوابند خواهند داشت. اگر شما نیز در خوابیدن مشکل دارید حتما قبل از خواب موسیقی آرامش بخش که می تواند آهنگ بی کلام باشد گوش کنید.
موسیقی درمانی از ابداعات بشری است و قدمت آن به قدمت تمدن بشری است. امروزه نیز باپیشرفت علم و تکنولوژی محققان بسیاری بر روی موسیقی درمانی کار کرده اند. محققان دریافته اند که گوش دادن به موسیقی ریتمیک باعث شده افراد دارای پارکینسون و یا افرادی که سکته مغزی کرده اند حرکات عضلاتشان بیشتر شود. پارکینسون بیماری است که در اثر از بین رفتن سلول های ترشح کننده دوپامین رخ می دهد. در این افراد گره های قاعده ای مغز موجب علائم لرزش، سفتی عضلات و کندی حرکت می شود. گوش کردن به موسیقی در این افراد باعث می شود که دوپامین در بدنشان ترشح شود و عملکردشان بهبود یابد. جالب تر اینجاست که تحقیقات نشان داده موسیقی باعث آرامش در جنین 4 ماهه به بالا می شود.
تنش های عضلانی تاثیر بسیاری بر سلامت ما می گذارند و می توانند باعث اختلال در سلامت ما شوند. برای مثال اگر در بیشتر اوقات روز در حال نشستن طی کنیم، عضلات گردن و شانه ما درد خواهد کرد که می تواند بسیار ناخوشایند باشد. موسیقی آرامش بخش می تواند باعث شل ششدن عضلات بدن شود و ما را از درد رهایی بخشد. اگر شما نیز جز افرادی هستید که بیشتر اوقات روز را در حال نشستن سپری می کنید حتما موسیقی آرامش بخش و ترجیحا بی کلام را در برنامه خود داشته باشید.
