هورمون شادی چیست آیا تا بحال اسم این هورمون به گوشتان خورده است؟ برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم چه فعالیت‌هایی موجب ایجاد این هورمون در بدن ما می‌شوند؛ همه احساسات ما توسط هورمون‌ها و انتقال‌دهنده‌های عصبی کنترل می‌شوند. هورمون‌ها احساسات و عوامل مرتبط با شیوه زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهند و هورمون‌هایی که در بدن ما آزاد می‌شوند، ممکن است در درون ما احساس خوب یا احساس بد ایجاد نمایند. اما ممکن سوال شما این باشد که انتقال دهنده‌های عصبی چه هستند؟
انتقال دهنده‌های عصبی ماده شیمیایی مغز هستند که اطلاعات را بین مغز و بدن انتقال می‌دهند و توانایی انتقال پیام بین نورون و سلول‌های عصبی را ایجاد کرده و در نتیجه احساسات مانند ترس، لذت، عصبانیت، درد را درگیر می‌کنند. در ادامه به معرفی چند هورمون شادی آور و راه‌های افزایش آن می‌پردازیم که به شما کمک می‌کند تا از لحظات خود در زندگی لذت ببرید.
1. دوپامین (Dopamine)
این انتقالدهنده عصبی، هدایت سیستم مربوط به دریافت پاداش را در مغز بر عهده دارد. هنگامی‌‌که در محل کار خود مورد ستایش و تحسین مدیر یا همکاران خود قرار می‌گیرید، مغز شما دوپامین ترشح می‌کند که بعد از آن، لبریز از احساس جذاب سرخوشی می‌شوید؛ این احساس باعث می‌شود رفتار خوشایندی داشته باشید.
2. سروتونین (Serotonin)
این انتقالدهنده عصبی و تقویت‌کننده خلق‌وخو، ضدافسردگی است و به «آزاد کردن گزینشی سروتونین» معروف است که سطح این ماده را در مغز افزایش می‌دهد. طبیعی‌ترین و البته مؤثرترین روش تقویت سروتونین، انجام ورزش روزانه می‌باشد. یکی از عللی که حالتان با پیاده‌روی یا ورزش بهتر می‌شود، وجود همین انتقال‌دهنده‌ی عصبیِ شگفت‌انگیز است.
3. اُکسی‌توسین (Oxytocin)
اُکسی‌توسین هم، نوعی انتقالدهنده عصبی محسوب می‌شود و هم به یکی از هورمون‌های شادی شهرت دارد. محققان دانشگاه «کلارمونت» کالیفرنیا درباره این هورمون که اغلب «هورمون عشق» نامیده می‌شود، و تأثیر آن بر زنان، مطالعات گسترده‌ای انجام داده‌اند. بر اساس این مطالعات، کارکرد این هورمون و انتقالدهنده عصبی با سطح رضایت فرد در زندگی ارتباط مؤثری دارد. ناگفته نماند که این هورمون نقش مهم‌تری در فیزیولوژی و شادی زنان نسبت به مردان ایفا می‌کند.
4. استروژن (Estrogen)
استروژن به شکل‌گیری سروتونین کمک می‌کند، و از شما در برابر تحریک‌پذیری و اضطراب محافظت می‌کند و باعث پایداری خلق‌وخوی شما می‌شود. هورمون استروژن با شروع یائسگی کاهش می‌یابد، همچنین عوامل مؤثر در سبک زندگی، مانند مصرف دخانیات و ورزش شدید هم می‌تواند موجب کاهش ترشح این هورمون شادی شود. عدم تعادل استروژن و پروژسترون در دوران پیری، ممکن است اثراتی منفی روی خلق‌وخوی شما داشته باشد.
حتماً بارها شنیده‌اید که بسیاری از بیماری‌ها ریشه در میزان استرس فرد دارند. پس بهتر است بدانید که استرس در عدم تعادل این دو هورمون نیز مؤثر می‌باشد، چراکه هورمون استرس یا همان هورمون کورتیزول که پیش از این به آن اشاره کردیم، در ترشح هر دو هورمونِ استروژن و پروژسترون و رفتار و عملکرد این دو هورمون دخالت دارد.
5. پروژسترون (Progesterone)
هورمون پرژسترون در میزان و کیفیت خواب شما مؤثر است و باعث می‌شود خوب بخوابید. پروژسترون از اضطراب، تحریک‌پذیری و نوسانات خلق‌وخو در افراد جلوگیری می‌کند. سطح این هورمون در زنان، بعد از ۳۵ یا ۴۰سالگی و با قدم گذاشتن به دوران یائسگی به طرز قابل ملاحظه‌ای کاهش می‌یابد و این میزان کاهش، اگر با استرس بیش از حد و نداشتن رژیم غذایی سالم همراه باشد، تشدید می‌یابد.
در این بخش می‌خواهیم به بیان راه‌های افزایش هورمون شادی و ایجاد احساس خوشحالی بپردازیم:
1. برای خودتان اهداف کوتاه‌مدت تعیین کنید
سعی کنید اهداف کوتاه‌مدت و قابل دسترس داشته باشید تا با رسیدن به آن‌ها، هورمون دوپامین در بدن‌تان افزایش یابد.
2. ورزش کنید
سعی کنید به مدت نیم ساعت تا یک ساعت در روز ورزش کنید. نیازی به ورزش‌های سنگین نیست، یک ورزش سبک مانند پیاده‌روی کافی است تا هورمون سروتونین و اندروفین را افزایش دهد.
3. مدیتیشن و یوگا را فراموش نکنید
انجام ورزش‌هایی مانند یوگا که به مدیتیشن مربوط هستند، سطح استروژن بدن شما را بالا می‌برد و باعث کاهش استرس می‌شود.
4. در جمع حضور داشته باشید
با دوستان و اقوام خود بیشتر وقت بگذرانید، این کار باعث افزایش هورمون اکسی‌توسین می‌شود.
5. از غذاهای پروتئین‌دار استفاده کنید
هورمون دوپامین با خوردن غذاهای پروتئین‌دار مانند سفیده تخم‌مرغ، شیر و سایر محصولات پروتئینی افزایش پیدا می‌کند.
6. در صورت لزوم گریه کنید
اگر غمگین هستید و یا از موضوعی نارحت شده‌اید، راحت باشید و گریه کنید. گریه کردن ترشح اندروفین در بدن شما را افزایش می‌دهد.
7. حمام بخار و سونا را از یاد نبرید
حمام گرم و رفتن به سونا باعث ترشح هورمون اندروفین می‌شود و یک حال خوب در شما ایجاد می‌کند.
8. غذاهای تند بخورید
مغز شما با خوردن غذاهای تند و فلفلی باعث می‌شود احساس تندی را با درد اشتباه بگیرد و اندروفین ترشح کند.
9. موسیقی گوش کنید
یک کار ساده برای افزایش هورمون شادی در بدن، گوش دادن به موسیقی است. گوش دادن به موسیقی سبب افزایش سطح دوپامین در بدن شما می‌شود.
10. میوه، سبزیجات و غلات بخورید
با خوردن سیب، هویج، خیار، بروکلی، برنج، گندم و … سطح استروژن را در بدن خود افزایش دهید.
11. کربوهیدرات با فیبر بالا مصرف کنید
مصرف کربوهیدرات‌ها، ترشح سروتونین را در بدن افزایش می‌دهد.
12. مصرف مکمل‌ها را فراموش نکنید
بدن شما برای ایجاد دوپامین به چندین ویتامین و مواد معدنی نیاز دارد که شامل آهن، نیاسین، فولات و ویتامین B6 می‌باشد.
13. در ساعت مشخصی شام بخورید و بخوابید
به زندگی خود نظم ببخشید، ساعت مشخصی را برای شام خوردن و خوابیدن مشخص کنید. این کار باعث بالا رفتن سطح هورمون استروژن در بدن شما می‌شود.
14. تا می‌توانید بخندید
مغز واقعی یا تصنعی بودن خنده را نمی‌تواند تشخیص دهد. با خندیدن شما سطح ترشح هورمون‌های شادی افزایش پیدا می‌کند. پس تا می‌توانید بخندید.
15. عزیزانتان را در آغوش بگیرید
در آغوش گرفتن و بوسیدن عزیزانتان، در ایجاد آرامش و خوشحالی شما موثر است زیرا ملاتونین را افزایش می‌دهد.
16. آفتاب بگیرید
در صورت ممکن در معرض نور آفتاب قرار بگیرید. نور آفتاب تاثیر بسزایی روی افسردگی دارد و سبب ترشح هورمون دوپامین می‌شود.
17. سپاسگزار باشید
شکرگزاری از خداوند در برابر نعمت‌ها، انرژی مثبتی در شما ایجاد می‌کند و سطح هورمون‌های شادی را در شما بالا می‌برد.
