اختلال دوقطبی یا افسردگی شیدایی، دو حال و وضعیت روانی برای بیمار دارد. در این بیماری، فرد تغییرات شدید خلقی و رفتاری از خود بروز میدهد. شیدایی (مانیا)، مانیک-دپرسیو، بای پولار یا بیماری دوقطبی نوعی از اختلالات روانی و رفتاری است که با تغییر آنی هیجانات و احساسات در فرد رابطه مستقیمی دارد.
اختلال دوقطبی به عنوان ششمین عامل ناتوانی در کل دنیا شناخته می شود. این اختلال در قشر بزرگسالان و جوانان بیشتر از هر قشر دیگری به چشم می خورد. درمان این بیماری تقریبا پیچیده است . در بیشتر موارد روند درمان شامل بیش از یک روش درمانی دارویی میشود. گفتگو درمانی، داروهای درمانی و همچنین اصلاح لایف ایتایل یا سبک زندگی میتواند در درمان بیماری دوقطبی نقش موثری داشته باشد. اختلال دوقطبی همانند دیگر بیماریها علائم و نشانههایی دارد که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد و تاقیر آنها بر جسم و روح فرد مبتلا را بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
اختلال دوقطبی یا بای پولار نوعی از اختلالات خلقی است و به حالتی از بیماری گفته می شود که در اثر اختلالات مغزی خلق و خوی فرد را در دو حالت افسردگی و شیدایی دائما در حال نوسان قرار می دهد. این اختلال تغییرات شدیدی بر سطح انرژی جسم فرد میگذارد. البته لازم است بدانید که فرد مبتلا در میان این نوسانات شدید خلقی، دورههای سالم هم دارد که در حالت طبیعی قرار دارد و ممکن است این وضعیت تا سالها ادامه داشته باشد.
اختلال دوقطبی مدتهای طولانی و گاهی حتی تا آخر عمر ممکن است فرد مبتلا را درگیر کند. این اختلال در میان زنان و مردان به یک اندازه شایع است. براساس تحقیقات به دست آمده سن ابتلا به اختلال دوقطبی بین 25 تا 35 سالگی میباشد. توجه داشته باشید که این بدان معنا نیست که کودکان از ابتلا به اختلال دو قطبی در امان هستند.
از دست دادن قدرت تشخیص و تصمیمگیری، اولین تاثیری است که اختلال دوقطبی بر فرد میگذارد. این امر در زندگی روزمره، روابط اجتماعی، خانوادگی و … فرد تأثیر بسزایی میگذارد.
افرادی که دچار اختلال دوقطبی میشوند بسته به اینکه در کدام حالت قرار گرفته اند و در کدام دوره از بیماری به سر می برند(افسردگی، شیدایی یا نیمه شیدایی) دست به کارهای بسیار اغراق آمیز میزنند. مثلاً اگر در حالت مانیک و یا حتی نیمه شیدایی بسر میبرند تبدیل به افرادی بسیار شاد و پر انرژی، بسیار فعال و اکتیو، با اعتماد به نفس بالا میشوند. در این دوره فرد در طول شبانه روز خود را بی نیاز از خواب میداند، چرا که انرژی و تمایل به انجام فعالیت های بدنی بسیاری دارند.
از سوی دیگر اختلال دوقطبی حالت افسردگی را نیز در پی دارد. دوره ی افسردگی اصولا بعد از یک دوره شیدایی رخ می دهد. در این شرایط فرد با افسردگی عمیقی درگیر است و دست و پنجه نرم میکند به اندازهای که حتی به خودکشی و صدمه زدن به خود فکر میکند. متأسفانه تحقیقات نشان میدهد که آمار خودکشیها در مرحله ی افسرگی از اختلال دوقطبی بالا است.
جالب است بدانید تغییر فصل نیز روی افسردگی و شیدایی تاثیر دارد. حالات و رفتارهای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی با تغییر فصل تغییر میکند. برای مثال با شروع فصل بهار یا تابستان فرد دچار مانیا می شود. در مقابل در فصلهای پاییز و زمستان خلق و خوی فرد مبتلا دچار افسردگی می شود.البته این چرخه در میان تمام افرادی که دچار اختلال دوقطبی هستند یکسان نیست و ممکن است در برخی از آنها به طور عکس این اتفاق بی افتد.
از سوی دیگر اختلال دوقطبی در برخی از افراد به گونهای بروز می شوند که حالات و رفتارهای آنها فارغ از فصل و هر موضوع محرک دیگری، به سرعت و گاه در طی چند ساعت بارها دچار تغییرات میشود.
اختلال دوقطبی توسط درمانگر تشخیص داده میشود. درمانگر اختلال دوقطبی را بر اساس تمام علائم و تجربیان فرد در طول زندگی، تشخیص میدهد. البته گاهی پیش می آید که افرادی سالها قبل از تشخیص اختلال دو قطبی به این اختلال مبتلا بودهاند و اختلال آنها دیرتر تشخیص داده شده است.
اختلال دوقطبی با سایر اختلالات روانی مثل افسردگی حاد و اسکیزوفرنی علائم مشترکی و مشابهی دارد. ممکن است خانواده و دوستان فرد مبتلا به این اختلال بای پولار متوجه علائم این بیماری در فرد مبتلا بشوند ولی آگاه نباشند که این علائم می تواند بخشی از یک مشکل بسیار جدی باشد. اختلال دوقطبی علاوه بر روان فرد مبتلا از لحاظ سلامت جسمی نیز او را دچار مشکل می کند.
برای بسیاری از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی حتی در شدیدترین حالت آن، درمان می تواند کمک کننده باشد. افسردگی شیدایی میتواند با دارو، روان درمانی یا سایر روشهای درمانی ملنند نوروفیدبک، درمان شود.
برخی از داروها در کنترل علائم بای پولار میتوانند کمککننده باشند. در زوند درمان، ممکن است بیمار چندین داروی مختلف را مصرف کند تا پزشک متخصص بتواند مناسبترین و مؤثرترین دارو را برای فرد پیدا کند. داروهای تثبیتکننده خلق متداولترین داروها برای کنترل اختلال دوقطبی هستند. این داروها به فرد کمک می کنند شدت بر آشفتگی خلق و خوی خود را کاهش دهد و همچنین از شدت خطر خودکشی میکاهند. داروهای اضافی که به تثبیت کنندههای خلقی افزوده میشوند، داروهایی هستند که برای خواب یا اضطراب فرد مبتلا تجویز می شوند. توجه داشته باشید که قطع خودسرانه ی دارو بدون اینکه با درمانگر خود صحبت کنید، می تواند خطرات جبران ناپذیری به بار بیاورد.
روان درمانی به حالتی از درمان اتلاق می شود که در آن پروسه ی درمان بدون تجویز دارو طی می شود. هدف از روان درمانی کمک به فرد جهت شناسایی و تغییر احساسات، افکار و رفتارهای آزاردهنده است. در روان درمانی برای افراد مبتلا به اختلال دوقطبی و خانوادههای آنان، مهارتهایی توسط پزشک و درمانگر آموزش داده میشود و راه کارهای مناسبی به آنها ارائه میگردد تا به درمان بیمار کمک شود. روان درمانی اغلب می تواند با دارو درمانی نیز همراه باشد البته تشخیص آن با درمانگر و متخصص خواهد بود. همچنین میتوانید از مشاوره با متخصصین توان درمان نیز بهره گیرید.
برخی از افراد، ممکن است برای کنترل علائم اختلال دوقطبی خود سایر روش های درمانی را نیز مفید بدانند. برای درمان بای پولار یک روش تحریک مغزی به نام الکتروشوک به کار گرفته میشود که میتواند به افراد کمک کند تا از علائم شدید اختلال دوقطبی رها شوند. این نوع درمان تنها در صورت در نظر گرفتن شدت بیماری فرد و پس از انجام سایر درمانها یا در مواردی که نیاز به پاسخ و نتیجه ی سریع باشد، استفاده میشود. (در مواردی مانند خودکشی و یا کاتاتونیا).
زندگی با اختلال دوقطبی میتواند بسیار چالش برانگیز و آزار دهنده باشد.با این وجود روشهایی هستند که عمل کردن به آنها میتواند زندگی را برای شما، دوستانتان یا عزیزانتان که به این بیماری مبتلا هستند، راحتتر کند:
اگر این علائم را در خود می بینید هرچه سریع تر به فکر درمان باشید. برای دریافت اطلاعات بیشتر با ما در ارتباط باشید. با آرزوی تندرستی