بیماری پارکیسنون پس از آلزایمر رایجترین بیماری مخرب اعصاب به شمار میآید. در واقع میتوان گفت بیماری پارکیسنون یکی از انواع بیماریهای نورولوژیک است که فرد مبتلا به این بیماری به تدریج توانایی جسمی و روحی خود را از دست میدهد و در صورت عدم انتخاب راهکار درمانی مناسب بر شدت علائم بیماری پارکینسون با سرعت بیشتری افزوده میشود.
سیر بیماری پارکینسون پیشرونده است و منجر به کاهش تدریجی عملکرد فرد میشود. پس اگر قصد دارید اطلاعاتی در مورد بیماری پارکینسون، علائم، عوامل ابتلا به این بیماری و راههای درمان آن داشته باشید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
بیماری پارکینسون نوعی بیماری پیشرونده عصبی میباشد که بر توانایی حرکتی فرد تاثیر میگذارد. علائم این بیماری به تدریج خود را نشان میدهد؛ به گونهای که گاهی فقط با لرزش قابل توجهی در دست شروع میشود. این لرزشها معمول است اما این اختلال اغلب باعث سفتی و یا کند شدن حرکت میشود.
در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، چهره شما ممکن است، بیماری را تا حدی نشان دهد یا اصلا بروز ندهد. ممکن است هنگام راه رفتن بازوهای شما تکان نخورد و حرف زدنتان نرم و یا بریده بریده شود. لازم به ذکر است که بیماری پارکیسنون با گذشت زمان بدتر میشود. اگرچه بیماری پارکینسون قابل درمان نمیباشد اما داروها تا حد قابل توجهی میتوانند علائم این بیماری را بهبود بخشند. در برخی موارد ممکن است پزشک، جراحی نواحی خاصی از مغز را پیشنهاد دهد و این علائم را بهبود بخشد.
علائم و نشانههای بیماری پارکینسون از فردی به فرد دیگر میتواند متفاوت باشد. ممکن است علائم اولیه خفیف و ناچیز باشند، این علائم اغلب از یک طرف بدن شروع شده و معمولاً روی همان طرف بدن، بدتر میشوند حتی بعد از اینکه علائم روی هر دو طرف بدن تاثیر بگذارند. علائم و نشانههای بیماری پارکینسون شامل موارد زیر میباشد:
لرزش یا تکان خوردن معمولاً از یک اندام، معمولاً دست یا انگشتان، شروع میشود. در این صورت انگشت شست و انگشت اشاره شما ممکن است به جلو و عقب حرکت کند که به آن لرزش pill-rolling میگویند. همچنین دستتان نیز ممکن است در حالت استراحت لرزش داشته باشد.
بیماری پارکینسون ممکن است با گذشت زمان، حرکت شما را کند نماید و باعث شود کارهای ساده برای شما سخت و وقت گیر شود. طوری که وقتی راه میروید ممکن است قدمهایتان کوتاهتر شود و یا بلند شدن از صندلی برای شما سخت باشد، حتی هنگام راه رفتن ممکن است مجبور شوید پاهایتان را بکشید.
یکی از علائم رایج بیماری پارکینسون گرفتگی عضلات است، سفتی و گرفتگی عضلات میتواند در هر بخشی از بدن شما اتفاق بیفتد. عضلات سفت میتواند بسیار دردناک باشد و دامنه حرکت شما را محدود نماید.
در بیماری پارکینسون طرز ایستادن شما خمیدهتر میشود و ممکن است به خاطر این بیماری مشکلات تعادلی نیز پیدا کنید.
با بروز بیماری پارکینسون ممکن است توانایی شما برای انجام حرکات خودکار مانند پلک زدن، لبخند زدن و یا نوسان دادن بازوها در هنگام راه رفتن بسیار کاهش یابد.
بیماری پارکیسنون تغییرات گفتاری در شما ایجاد میکند، طوری ممکن است شما به نرمی، تند، بریده بریده و یا با لکنت زبان صحبت کنید. حتی گفتار شما ممکن است بیشتر یکنواخت باشد تا افت و خیز عادی را داشته باشد.
در صورت وجود بیماری پارکینسون، نوشتن ممکن است کار سختی شود و نوشتههای شما کوچک به نظر برسند.
در بیماری پارکینسون، سلولهای عصبی خاصی (نورونها) به تدریج در مغز تجزیه میشوند و یا میمیرند. بسیاری از علائم این بیماری به علت از بین رفتن نورونهایی است که فرستندههای شیمیایی را در مغز شما که دوپامین نام دارند، تولید میکنند. با کاهش سطح دوپامین، مغز فعالیت غیرطبیعی انجام میدهد و در نهایت منجر به بروز بیماری پارکینسون میشود. علت بیماری پارکینسون ناشناخته است، اما به نظر میرسد عوامل مختلفی در بروز آن نقش دارند که شامل موارد زیر میشوند:
محققان جهشهای ژنتیکی خاصی را شناسایی کردهاند که موجب بیماری پارکینسون میشود. اما این مورد غیرعادی میباشد مگر در موارد بسیار نادری که بیشتر اعضای خانواده به بیماری پارکینسون مبتلا باشند. با این حال، به نظر میرسد تغییرات خاص ژن میتواند خطر ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد اما برای هر یک از این نشانگرهای ژنتیکی، ریسک نسبتاً کمی وجود دارد.
خطر ابتلا به بیماری پارکینسون در صورت قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است افزایش یابد اما این ریسک نسبتاً کم است. محققان معتقدند که در مغز بیماران مبتلا به پارکینسون تغییرات زیادی رخ میدهد هرچند علت این تغییرات هنوز مشخص نیست. این تغییرات عبارتند از:
وجود جسم لویی: تودههای مواد خاص در سلولهای مغز نشانگرهای میکروسکوپی بیماری پارکینسون میباشند. به اینها اجسام لویی گفته میشود و محققان معتقدند که کلید مهم علت بیماری پارکینسون اجسام لویی هستند.
آلفا- سینوکلین یافت شده در اجسام لویی: اگرچه در بسیاری از موارد اجسام لویی یافت میشود، به عقیده دانشمندان مهمترین آن پروتئین طبیعی و گستردهای به نام آلفا سینوکلین (آ- سینوکلین) است. آلفا- سینوکلین در همه اجسام لویی به شکل انبوه یافت میشود که با وجود آن سلولها قادر به تجزیه نیستند. در حال حاضر، تمرکز اصلی محققان بیماری پارکینسون بر روی این موضوع میباشد.
همانطور که اشاره کردیم بیماری پارکینسون قابل درمان نمیباشد اما داروها میتوانند در کنترل علائم شما به طور چشمگیری موثر باشند. در برخی موارد نیز جراحی توصیه میشود. همچنین، پزشکتان ممکن است برای درمان بیماری پارکینسون تغییراتی در سبک زندگی شما مخصوصاً انجام ورزش های هوازی را توصیه کند. در برخی موارد، انجام فیزیوتراپی که بر تعادل و کشش تمرکز داشته باشد نیز مفید و موثر خواهد بود. همچنین یک آسیبشناس گفتار- زبان نیز میتواند به بهبود مشکلات گفتاری حاصل از بیماری پارکینسون به شما کمک کند.
داروها میتوانند مشکلات راه رفتن، حرکت و لرزش شما را مدیریت کنند. لازم به ذکر است که این داروها دوپامین را افزایش داده یا جایگزین میکنند. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون غلظت دوپامین مغزی کمی دارند. با این حال، دوپامین نمیتواند مستقیماً تزریق شود چراکه نمیتواند وارد مغز شما شود.
پس از شروع درمان بیماری پارکینسون، ممکن است شما بهبود قابل توجهی را احساس نمایید. البته با گذشت زمان، تاثیر و فواید داروها اغلب کاهش مییابد و یا سازگاری آن نسبت به قبل کمتر میشود. اما شما هنوز هم میتوانید علائم بیماری را به خوبی کنترل و مدیریت کنید.
داروهایی که پزشک برای درمان بیماری پارکینسون تجویز میکند عبارتند از:
یکی از روشهای جراحی در درمان پارکینسون تحریک عمیق مغز است؛ در تحریک عمیق مغز (DBS)، الکترودهایی توسط جراحان در قسمت خاصی از مغز شما قرار داده میشود. این الکترودها به یک ژنراتور که در قفسه سینه شما نزدیک کلواربون قرار داده شده است متصل میشوند که پالس های الکتریکی را به مغز شما ارسال میکند و میتواند علائم بیماری پارکینسون را تا حدی کاهش دهد. همچنین پزشک شما ممکن است کارهای دیگری را برای معالجه انجام دهد.
جراحی نیز خطراتی همچون عفونت، سکته مغزی یا خونریزی مغزی را به دنبال دارد. برخی از افراد مشکلاتی را در سیستم DBS تجربه میکنند و یا با مشکلاتی به خاطر تحریک روبرو میشوند، که در این صورت پزشک ممکن است برخی از قسمتهای این سیستم را تنظیم یا جایگزین کند.
تحریک عمیق مغزی برای همه بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون توصیه نمیشود و اغلب برای افرادی که بیماری پارکینسون پیشرفتهای دارند و پاسخهای دارویی ناپایدار (به لوودوپا) دارند توصیه میشود. DBS میتواند نوسانات دارویی را ثابت نگه دارد، حرکات غیر ارادی (دیسکینزی) را کاهش و یا متوقف کند، لرزش را پایین آورد، سفتی عضلات را کاهش دهد و کندی حرکت را نیز بهبود بخشد.
همچنین DBS میتواند پاسخهای نامنظم و نوسانی به لوودوپا را کنترل کند و یا در کنترل دیسکینزی که با دارو بهبود نیافته است موثر باشد. با این حال میتوان گفت DBS برای مشکلاتی که به درمان لوودوپا، به جز لرزش، پاسخ نمیدهند مفید نخواهد بود. البته با DBS لرزش را می توان کنترل کرد حتی اگر خیلی به لوودوپا پاسخگو نباشد. اگرچه DBS ممکن است فواید پایداری برای علائم پارکینسون داشته باشد، اما مانع از پیشرفت بیماری پارکینسون نخواهد بود.