بیماری آلزایمر یک بیماری مغزی پیش‌رونده و غیرقابل برگشت می‌باشد که به آرامی حافظه و قدرت تفکر را از بین می‌برد به طوری‌که توانایی انجام کارهای ساده را از فرد می‌گیرد. بیماری آلزایمر به آرامی شروع میشود و در وهله اول قسمت‌هایی از مغز که کنترل حافظه و زبان را به عهده دارند در بر می‌گیرد. می‌توان گفت آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده است، بدین معنی که به مرور زمان به قسمت‌های بیشتری از مغز آسیب می‌رساند. زمانی که این اتفاق می‌افتد، علائم بیشتری در فرد دیده میشود و بیماری تشدید مییابد. به طور کلی بیماری آلزایمر یک بیماری مهلک است که در نهایت بر تمام شرایط زندگی فرد تأثیر می‌گذارد.
در صورت متوجه شدن علائم بیماری آلزایمر، باید به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. متخصص مغز و اعصاب معاینات و تست‌های حافظه را برای بررسی جوانب مختلف عملکرد مغز و تشخیص شدت و مرحله بیماری آلزایمر انجام می‌دهد. در نهایت متخصص مغز و اعصاب داروهایی را برای تأخیر در روند پیشرفت بیماری و تحلیل مغز تجویز می‌کند تا علائم بیماری را کاهش دهد.
در خلال پیشروی بیماری آلزایمر، پروتئین در مغز انباشته میشود و ساختاری را تشکیل می‌دهند که به آن‌ها “پلاک” گفته میشود. این پلاک‌ها ارتباط بین سلول‌های عصبی را قطع کرده و در نهایت این سلول‌های عصبی را نابود می‌کند و بافت مغز از بین می‌رود. در بیماران مبتلا به آلزایمر برخی از مواد شیمیایی مهم مغز کاهش مییابد. این انتقال‌دهنده‌های شیمیایی پیام، به انتقال سیگنال‌های اطراف مغز کمک می‌کنند. با کاهش این مواد در مغز، سیگنال‌ها به درستی منتقل نمی‌شوند. بیماری آلزایمر می‌تواند بر جنبه‌های مختلف زندگی فرد تأثیر بگذارد که در زیر به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
اگر در سنین زیر 65 سالگی بیماری آلزایمر اتفاق بیفتد به عنوان حمله زودهنگام آلزایمر شناخته میشود. ابتلای زودهنگام به آلزایمر غالباً در سنین 40 و 50 سالگی اتفاق می‌افتد؛ اما شنیده نشده که بیماری آلزایمر برای افرادی که در دهه 30 زندگی خود هستند اتفاق افتاده باشد. افراد معدودی دچار حمله زود هنگام بیماری آلزایمر می‌شوند، که یکی از شایع‌ترین انواع این بیماری است و ربطی به عوامل ژنتیکی ندارد.
دلیل اصلی ابتلا به بیماری آلزایمر هنوز ناشناخته است، البته برخی از عوامل هستند که احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند، از جمله:
همانطور که ذکر شد بیماری آلزایمر یک بیماری پیش‌رونده است که علائم آن به صورت تدریجی شروع میشود و به مرور زمان و طی چندین سال تشدید مییابد. این بیماری بر عملکردهای مختلف مغز تأثیر می‌گذارد. معمولاً مشکلات جزئی مربوط به حافظه اولین علامت آلزایمر است. با پیشرفت بیماری، مشکلات حافظه افزایش می‌یابند و علائم بعدی به وجود می‌آیند که برخی از آن‌ها شامل موارد زیر هستند:
بیماری آلزایمر در این مرحله قابل تشخیص نبوده و مشکلات حافظه یا علائم دمانس قابل تشخیص نیستند.
بیمار ممکن است در این مرحله مشکلات حافظه‌ای جزئی داشته باشد یا برخی چیزها را در اطراف منزل گم کند، البته کاهش حافظه ناشی از افزایش سن را نباید به عنوان آلزایمر شناسایی کرد.
بیمار مبتلا به آلزایمر در این مرحله، از مشکلات شناختی و مشکلات حافظه رنج می‌برد. بیماران در مرحله 3 با مشکلات زیر روبه‌رو می‌شوند:
افراد مبتلا به آلزایمر که در مرحله 3 قرار دارند، ممکن است اموال شخصی خود از جمله اشیای گران‌قیمت متعلق به خود را گم کنند.
در این مرحله از آلزایمر، علائم بیماری آلزایمر مشهود می‌شوند. بیماران در این مرحله از بیماری مشکلات زیر را خواهند داشت:
بیمار در مرحله پنجم آلزایمر برای انجام کارهای روزمره خود به کمک نیاز دارد. فرد بیمار در این مرحله موارد زیر را تجربه می‌کند:
در مرحله ششم بیماری آلزایمر، بیماران به مراقبت و نظارت مدام نیاز دارند و باید مراقبت‌های حرفه‌ای از آن‌ها به عمل آید.
آخرین مرحله بیماری آلزایمر، مرحله هفتم است. از آنجا که بیماری آلزایمر یک بیماری لاعلاج است، بیماران در این مرحله نزدیک به مرگ خواهند بود. در مرحله هفتم بیماری آلزایمر بیماران توانایی خود را در واکنش به محرک‌های محیط و ارتباطی از دست می‌دهند.
متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست از روش‌ها و ابزارهای مختلفی برای کمک به شناسایی این که آیا فرد مبتلا به اختلالات حافظه ناشی از آلزایمر مبتلا است یا نه استفاده می‌کند که برخی از این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:
بیماری آلزایمر درمان ندارد اما متخصص مغز و اعصاب داروهایی را تجویز می‌کند که می‌تواند برخی علائم را کاهش دهد و سرعت پیشروی بیماری را کم‌تر کند. در برخی از افراد. داروهای جدید آلزایمر می‌تواند برای مدتی علائم مرتبط به حافظه و برخی تغییرات شناختی را کاهش دهند. امروزه دو نوع دارو برای درمان علائم شناختی مورد استفاده قرار می‌گیرند که عبارتند از:
معمولاً مسدودکننده‌های کولین استراز عبارتند از: دونپزیل (اریسپت)، گالانتامین (رازادین) و ریواستیگمین (اکسلون). مهم‌ترین عارضه جانبی این داروها عبارتند از اسهال، حالت تهوع، بی‌اشتهایی و اختلالات خواب. در برخی افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، عوارض جانبی خطرناک و جدی عبارتند از کاهش نرخ ضربان قلب و بلوک قلبی.
برخی مواقع برای کنترل علائم رفتاری داروهای دیگری مانند داروهای ضدافسردگی که به دلیل ابتلا به بیماری آلزایمر به وجود آمده‌اند تجویز می‌شوند.
