عزت نفس پایین می‌تواند مشکلات زیادی برای افراد به وجود بیاورد و عملکردشان را تحت تاثیر قرار دهد. افرادی که از عزت نفس پایینی برخوردار هستند همیشه از نظر احساسی، فیزیکی و یا روانشناسی ضعیف هستند و خودباوری‌شان را از دست داده‌اند. لزوم شناخت نشانه‌های عزت نفس پایین به این خاطر است که به شما کمک کند وجود این مسئله را در خود شناسایی کرده و جهت از بین بردن و یا کاهش هر یک از نشانه‌ها اقدام کنید. برای مقابله با این مشکل، تنها راه پیدا کردن راهکارهایی برای افزایش عزت نفس است.
ارزش و احساسی که شما نسبت به خودتان دارید را عزت نفس یا حرمت نفس گویند. داشتن عزت نفس سالم موفقیتهای بسیاری را برای شما به ارمغان می‌آورد این در حالی است که عزت نفس پایین مانعی است که اجازه نمی‌دهد شما به خواسته‌ها و اهداف خود دست یابید.
کمبود این ویژگی نه تنها با مشکلات روحی همراه است بلکه می تواند مشکلات جسمی را نیز به وجود آورد. اختلالات روانی مثل استرس، اضطراب، افسردگی، اعتیاد و هزاران مشکل دیگر به دلیل عدم عزت نفس پدیدار می‌شوند. بنابراین قبل از این که دیر شود بهتر است به درمان این عارضه بپردازید و راحتی و سرزندگی را به خود و خانوادتان هدیه دهید.
ما در این مقاله شما را با چند مورد از نشانه کمبود عزت نفس آشنا می‌کنیم و برای درمان آن تکنیک‌هایی را به شما می‌آموزیم.
1. فکر نمی‌کنید که سزاوار چیز بیشتری باشید
وقتی که روزتان به گونه‌ای است که عزت نفس پایینی را احساس می‌کنید، به خودتان یادآوری کنید که شما شایسته و سزاوار چیزی بیشتر از آن افکار منفی هستید که خودتان را درون آنها پنهان کرده‌اید. این را به خودتان یادآوری کنید که شما مثل هر انسان دیگری در جهان هستی شایسته موفقیت، شادی و عشق هستید حتی اگر اکنون و حالا این احساس را تجربه نمی‌کنید. پذیرش عقلانی این واقعیت به شما کمک می‌کند تا درست هنگامی که افکارتان در تلاش هستند تا شما را به زمین بزنند، شما بتوانید افکارتان را تغییر دهید.
2. بهترین زندگی ممکن را برای خود نمی‌خواهید
امروز تنهاترین و یگانه‌ترین روز زندگی شماست. اگر قرار باشد که به سن ۹۰ سالگی برسید، از الان حساب کنید که چند روز برای زندگی کردن شما باقی مانده است. بله! تعداد روزهای شما محدود است. پس آیا باز هم می‌خواهید که یکی از این روزها را با داشتن احساسی ناخوشایند در مورد خودتان هدر بدهید و بهترین هدیه‌ای که زندگی می‌تواند به شما پیشکش کند را از آن درخواست نکنید؟ آیا شما واقعا قصد دارید به دیگران اجازه بدهید تا برای شما تعیین کنند که چگونه زندگی کنید و یا زندگی خود را فدای ترس‌های خودتان کنید؟
3. برای خودتان کاری انجام نمی‌دهید
ترس ما از ناراحت کردن، عصبانی کردن و قضاوت‌های دیگران باعث شده است که برای خودمان کاری انجام ندهیم؛ اما این مشکل حل شدنی است و می توان به راحتی با آن کنار آمد. بنابراین اگر به خاطر خود، روی پای خودتان بایستید، دیگران نیز این را خواهند دید و این به شما قدرت می‌دهد و از شما در برابر این ترس‌ها حفاظت می‌کند.
4. احساس می‌کنید که اشتباهات شما مرگبار و کشنده هستند
گاهی اوقات نداشتن عزت نفس به دلیل این است که ما به گونه‌ای دچار پریشانی شده‌ایم و بدین ترتیب خودمان را بی‌ارزش می‌انگاریم. در این صورت تصور می‌کنیم که کامل نیستیم و حس بی‌ارزش می‌کنیم. اما اگر از همه افراد موفق در مورد موفقیت‌شان بپرسید به شما خواهند گفت که با گام نهادن بر سنگ‌های شکست و دشواری‌ها به موفقیت دست یافته‌اند. این اشتباهات و شکست‌ها هستند که اشتیاق به خطر کردن و تلاش کردن را برای شما نشان خواهند داد.
5. در مورد قضاوت‌ها و افکار دیگران نگران هستید و خودتان را با آنها مقایسه می‌کنید
شما چه مقدار زمان به مقایسه خودتان با دیگران و اینکه ” ظاهرشان چگونه است “، ” اموال و دارایی‌های آنها چه قدر است” یا ” دستاوردهایشان کدام است ” اختصاص می‌دهید؟ این را بدانید که مقایسه خودتان با دیگران تخریب‌کننده عزت نفس شما خواهد بود. پس چشمهای‌تان را به روی هدیه‌های خود باز کنید و بر اهداف و رویاهای خود متمرکز بمانید. بدون آنکه نگران کارهایی باشید که دیگران انجام می‌دهند، زندگی منحصر بفرد خودتان را به بهترین شکل ممکن زندگی کنید.
6. اقدام مثبتی انجام نمی‌دهید
به جای فکر کردن به افکار منفی بهتر است کار های مثبت و سازنده انجام دهید. می‌توانید کارهایی که در آن عزت نفس پایین‌‌‌‌تری دارید را انجام دهید تا موجب تقویت عزت نفس در شما شود. این کار باعث می شود که احساس کنید که کنترل سرنوشت دست خودتان است.
7. بیش از حد به ظاهر خود اهمیت می‌دهید
اگر از ظاهر خودتان بیزار هستید، باید بدانید که از کمبود عزت نفس رنج می‌برید. بیشتر افرادی که از ظاهر خودشان راضی نیستند، قطعاً احساس خوبی نسبت به خود ندارند. در این جهان هیچ انسانی کامل نیست و هرکس در ظاهرش نقصی دارد، پس به خودتان سخت نگیرید و از ظاهرتان ناراضی نباشید؛ چرا که شما زیبا هستید. تصور کنید که در دنیایی زندگی می کنید که در آن ظاهر هیچ اهمیتی ندارد و حالا چنین جهانی را زندگی کنید.
8. تصور می‌کنید که همه زندگی شما به شانس بستگی دارد
یکی از عوامل کاهش عزت نفس این است که شما تمام موفقیتهای خود را بر مبنای شانس می‌گذارید و فکر می‌کنید که این شانس شما بوده که باعث موفقیت شما شده است؛ اما حقیقت این است که این تلاش و سعی شما بوده که باعث به دست آوردن موفقیتهای امروز شما شده است. هوش، مهارت، استعداد و شخصیت شما نقش بسزایی را در کسب موفقیت ایفا می‌کند. پس این را همیشه به خاطر داشته باشید که خلق این پیروزی‌ها خود شما هستید.
9. خودتان را تحقیر و سرزنش می‌کنید
اگر در مورد خودتان حرف‌های سرزنش کننده، ناامید‌کننده و ناخوشایند می‌زنید باید بدانید که احساسات مربوط به عزت نفس پایین را در خودتان تقویت می‌کنید. فراموش نکنید که گفتار شما بسیار قدرتمند است و افکار و عقاید شما را محکم‌تر در بر می‌گیرد. تحقیر کردن و سرزنش کردن خودتان تصویری منفی از شما در ذهن کسانی می‌سازد که گفتار شما را می‌شنوند.
11. دستاوردها و موفقیتهای خود را به حداقل می‌رسانید
یکی دیگر از عوامل عزت نفس پایین فراموش کردن موفقیتهای خودتان است. اگر شما معمولاً زمانی را به فکر کردن در مورد شکست‌هایتان اختصاص می‌دهید و دستاوردها و موفقیت های خود را به فراموشی می سپارید. برای افزایش عزت نفس باید این تصورات را برعکس کنید و تمرکز خود را روی موفقیت‌هایتان بگذارید و شکست‌ها را به تجربیات شیرین تبدیل کنید؛ حتی می توانید دستاوردهای خود را نیز یادداشت کنید و آنها را روزانه مرور نمایید.
12. در روابط زناشویی بسیار عجول هستید
یکی از نشانه‌های عزت نفس پایین عجول بودن در روابط زناشویی است. شما تصور می‌کنید که همسرتان از بودن با شما لذت نمی‌برد و هیچ جذابیتی برایش ندارید. همین دلیل باعث می‌شود معاشقه خود را زود تمام کنید. این عجول بودن به خاطر ارزش ندادن به خودتان است.
13. شکل ارتباطی شما تهاجمی است
افرادی که از کمبود عزت نفس رنج می‌برند، معمولاٌ در مواقعی که احساس خشم یا ناامیدی دارند از خودشان رفتارهای تهاجمی نشان می‌دهند. پرخاشگری‌های زیاد و خشم فراوان این افراد ناشی از احساسات‌شان است که باید با تکنیک‌های مناسب، روش‌های بروز احساسات خود را تغییر دهند.
14. در روابط مسموم و منفی باقی می‌مانید
یکی از نشانه‌های عزت نفس پایین ماندن در روابطی است که هیچ سودی برای‌تان ندارد و برعکس به شما و شخصیت‌تان نیز آسیب وارد می‌کند. بهتر است از این روابط منفی فاصله بگیرید و افرادی که به شما انرژی‌های بدی می‌دهند را کم‌کم کنار بگذارید.
15. از کمک خواستن از دیگران ترس دارید
مشاوره گرفتن و مشورت با افرادی که تجربه بیشتری از ما دارند، قطعاً باعث می شود ما در کارمان شکست نخوریم و بهتر بتوانیم آن را انجام دهیم. افرادی که کمبود عزت نفس دارند، تصور می‌کنند که با مشاوره گرفتن از دیگران خود را تحقیر کرده‌اند. در صورتی که این کار قدرت و شهامت شما را نشان می‌دهد. یک مشاور خوب و با تجربه می تواند در درمان زخم‌های گذشته به شما کمک کند و عادات بد شما را تغییر دهد و در نتیجه خودارزشمندی و خودباوری‌تان را بالا ببرد.
برخی از راه‌هایی که می توان با استفاده از آن ویژگی خودارزشمندی و عزت نفس را افزایش داد عبارتند از:
